De aandacht in de media voor deze site (zie: Site in de media) heeft er ook toe geleid dat een aantal medewerkers van electriciteitsbedrijven gereageerd hebben. Twee daarvan, Willy en Ruud wil ik in het bijzonder bedanken.

Zij werken voor Enexis - het voormalige Essent Netwerk - en hebben mij van informatie voorzien over wat voor hun dagelijks werk is, en voor mij een 'prettige gestoordheid'. Zij hebben mij ontvangen op hun kantoor in Den Bosch, hebben mij gewezen waar een paar bijzondere e-huisjes staan en hebben mij (in hun werkplaats) een aantal (niet onder spanning staande!) onderdelen laten zien. Het spreekt voor zich dat veiligheid voor deze mannen voorop staat.

Allereerst een deel van een oorspronkelijke bouwtekening van wat ik het type Ak noem, maar wat in het ontwerp van de P.N.E.M. van 27 mei 1948 een Type C genoemd werd. In de tweede kolom van de legenda staan een drietal wijzigingsdata vermeld: 7 december 1955, 10 april 1956 en 17 oktober 1956.

Een andere tekening van 3 mei 1963 maakt melding van een "Verbouwing 10 KV. station, type C 1948 tot type T7." Een station met een oneven nummer (zoals T5 of T7) geeft aan dat er een transformator aanwezig is voor een laagspanningsvoorziening.

Hieronder de plattegrond van een wat ik een Bk genoemd heb. Links staan een drietal nissen, waarbinnen apparatuur staat voor de levering van stroom naar afnemers. Hier wordt 10.000 volt omgezet naar 220 (tegenwoordig 230) volt voor bijvoorbeeld een deel van een wijk huizen (een veld). Hoeveel afnemers worden aangekoppelt is afhankelijk van het totale (maximale) stroomgebruik: 400 of 600 ampère.

Het hokje rechtsonder is de zogenaamde laagspanningsruimte. Vroeger hing daar de telefoon en er kan een installatie (zeg maar een groepenkast) zitten voor de openbare verlichting.

Bovenstaande tekening komt van een "Bestektekening 10 KV. station type T5 (tympanon)", van 22 november 1973, met wijzigingen van 10 december 1974, 26 mei 1977 en 29 maart 1978. Daarmee wordt duidelijk dat het type B of Bk in de tweede helft van de jaren 70 de oorspronkelijke type A en Ak is gaan vervangen. Maar men ging nog wel steeds uit van dezelfde grondvorm en hetzelfde ruimtebeslag. Daarna is men compacter gaan bouwen.

Op aanwijzing van Willy, een aantal - soms bijzondere! - e-huisjes kunnen fotograferen.

Een typisch model van voorheen de afdeling Licht en Water van Den Bosch.

Een 10 KV verdeelstation.

Een zogenaamde Klein Kast (of kortweg 'KK').

Je zou het niet zeggen, maar ook dit is een 'station'. In een wijk met tamelijk riante huizen in Vught, staat deze. Zie ook de aparte pagina met meer foto's, want deze is het zeker waard!

Op het terrrein van de voormalig Koning Willem I kazerne, Vlijmenseweg, Den Bosch. De gebouwen zijn nu in gebruik bij het ROC Koning Willem I College.

Den Bosch, hoek Paardskerkhofweg. De gevelsteen op de hoek, net boven de gele kop van het paaltje van de kathodische bescherming (nr. 079.180), geeft aan dat deze door de afdeling Licht en Water van de gemeente Den Bosch in 1934 gebouwd is. De ronde gaten rechts in de gevel zijn voor de ventilatie. Een reclamebedrijf mag borden ophangen, in ruil voor het schoon (lees: graffiti-vrij) houden. Ik vind het, zeker in dit geval, een aantasting van de allure en karakteristieke aanblik van een gebouwtje met de respectabele leeftijd van 75 jaar!

Pal voor de oude Verkade koekjesfabriek, staat deze. In het gebouw is nu "Theater, film, eten en drinken" gehuisvest, zoals de website meldt. Dit e-huisje is in dezelfde huisstijl beschilderd. Het is wel een hele oude, want het  heeft van de afdeling Licht en Water het nummer 44 gekregen. En is voorzien van een OV-schakelaar.

Deze oliegevulde vermogensschakelaars worden toegepast in bijvoorbeeld verdeelstations. Ze zien er mischien gedateerd uit, maar worden tot op de dag van vandaag zelfs nog nieuw geplaatst. In de nieuwe exemplaren worden echter geen oliegevulde schakelaars toegpast, maar zogenaamde vacuumschakelaars. De kasten en schakelaars op deze foto zijn van het zogenaamde Holec Capitole type, sinds 2003 onderdeel van Eaton Electric.

In ieder geval tot in 1963 heeft de afdeling Licht en Water zelf electriciteitshuisjes geplaatst, zoals deze in het Prins Hendrik Park, aan de Westenburgerweg. Rationele functionaliteit had toen al toegeslagen, gezien de hoekige en pretentieloze vormen. Maar dan weer wel met gevelsteen.